Fodmap Diyeti Nedir?

Fodmap; fermantasyon işlemine sahip olmayan oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler ve poliol adı verilen bir grup karbonhidratı temsil etmek amacıyla kullanılan bir terim. Bu karbonhidratlar, sindirim sistemi tarafından tamamen emilmiyor ve bağırsaklarda fermantasyona uğruyor. Bu diyeti uygulamak isteyen kişiler için çeşitli fodmap diyeti listesi mevcut. Fodmap diyetinde farklı sebzeler ve glutensiz tahıllar ile birbirinden lezzetli salatalar hazırlayabilirsiniz. Bu salataları renkli ve desenli salata kaseleri ile sunabilirsiniz. Roka, ıspanak ya da marul gibi yeşil yapraklı sebzeler; fodmap diyetinde tercih edebilir, salatanızın içine ekleyebilirsiniz. Fodmap diyet listesinin içerisine protein kaynağı olarak ızgara tavuk, hindi ve somonu koyabilir, besin değerini artırabilirsiniz. Mısır ya da pirinç gibi glutensiz tahılları diyet listenize ekleyebilirsiniz. Bunun yanı sıra tükettiğiniz besinlerde değişiklik yapmak istediğinizde domates, salatalık ve biber çeşitlerini kontrollü bir şekilde fodmap diyetinde tercih edebilirsiniz.

Fodmap diyetine başlamadan önce bir beslenme uzmanına danışmanız önemli. Diyetisyeniniz ya da beslenme uzmanınız, size özel bir beslenme planı oluşturmanıza katkıda bulunuyor ve süreci etkili bir şekilde geçirmenize destek oluyor. Bu plan, fodmap içeren gıdaları belirleyip onları beslenme rutininizden çıkarmanızı sağlıyor. Fodmap diyetinde bazı gıdaların sindirim sisteminizde sorunlara yol açabileceği biliniyor. Bu nedenle Fodmap diyeti örneğine göz atılarak kişinin ihtiyaçlarına ve isteklerine uygun diyet listesi oluşturulması gerekiyor. Fodmap diyetinde beslenme uzmanınızın tavsiyelerine uyarak günlük program hazırlayabilirsiniz. Örneğin; kahvaltıda glutensiz yulaf ezmesi, muz ve badem sütü tüketebilirsiniz. Öğle yemeğinizde ise tavuk, patates ve yeşil salata tercih edebilirsiniz. Akşam yemeği için ise somon ve sebzeleri listenize ekleyebilirsiniz. Fodmap diyetinizde smoothie tüketerek günlük besin değerinizi artırabilirsiniz.  Örneğin; muz, çilek, ıspanak, Hindistan cevizi ve badem sütünü belirli miktarlarda kullanabilir; smoothie blenderda karıştırarak içeceği hazırlayabilirsiniz. Çeşitli beslenme önerileri ve uzmanınızın görüşleri doğrultusunda beslenme planınızı düzenleyerek sindirim sorunlarınızı azaltabilirsiniz. 

Fodmap diyetine başladığınız zaman serbest besinler listesine dikkat etmek önemlidir. Serbest besinler, fodmap içeriği düşük olan sindirim sisteminizde rahatsızlık oluşturmayan besinler olarak biliniyor. Fodmap diyeti serbest besinler; taze meyve ve sebzeler, et, balık, yumurta, pirinç, mısır, patates ve bazı süt ürünlerini içeriyor. Fodmap diyetinde dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar mevcut. Örneğin; bazı serbest besinlerin hazırlanma şekline dikkat etmek gerekiyor. Fodmap diyetini uygularken french press gibi kahve hazırlama yöntemleri, kahvenin fodmap içeriğini artırabiliyor. Bu nedenle kahve tüketirken filtre kahve ya da espresso gibi diğer yöntemler tercih edilebiliyor. Fodmap diyetinde dikkat edilmesi tavsiye edilen bir diğer husus da porsiyon tüketiminin kontrolü. Serbest besinlerin bile fodmap içeriği bulunabiliyor ve aşırı tüketildiğinde semptomlara neden olabiliyor.

Fodmap diyeti, belirli gıdaların tüketimini sınırlayarak sindirim sorunlarını azaltmaya yardımcı oluyor. Fodmap diyeti yasaklar listesinde süt ürünleri yer alıyor. Diyet esnasında süt ürünlerinin kullanımı, laktoza karşı hassasiyeti olan kişilerde sindirim hastalıklarının ortaya çıkmasına sebebiyet veriyor. Bu sebeple yoğurt, peynir ve dondurma gibi süt ürünlerinin tüketimine dikkat etmek gerekiyor. Fodmap diyetinde yenmemesi gereken bir diğer gıda da buğday ürünleridir. Buğday, gluten içeriği sebebiyle fodmap diyetinde kullanılmayan ürünler arasında yer alıyor. Ekmek, makarna ya da kek gibi un içeren gıdaların tüketimine sınırlama getiriliyor. Fodmap diyetinde yenmemesi gerekenler listesinde yer alan diğer gıdalar ise soğan ve sarımsak. Soğan ve sarımsak, sindirim sistemini tahriş edebilen yüksek fodmap içeriğine sahip. Bundan dolayı gıdaların tüketimine dikkat etmek ve yerine alternatif besinler koymak gerekiyor. Mısırın gluten oranı düşük olduğu için kontrollü bir şekilde yenebiliyor. Az yağlı ve tuzlu bir şekilde mısır patlatma makinesi ile hazırlanan patlamış mısırlar alternatif olarak tüketilebiliyor.